Tophi trong thận, biến chứng nặng do gout, gây thiếu máu và suy thận

GS Emmanuel Letavernier, chuyên gia chuyên về thận tiết niệu thuộc ĐH Paris 6 (UPMC), đã bất ngờ khi phát hiện bệnh nhân gút có “tophi trong thận” trên một bệnh nhân đến khám Viện Gút (TP.HCM) với biến chứng suy thận giai đoạn 4. Kết quả chẩn đoán hình ảnh chụp 2 nguồn năng lượng cho thấy bệnh nhân có những hạt tophi trong thận hay còn gọi là “gút trong thận”

“Tại châu Âu, các nhà khoa học nhận thấy mối liên hệ giữa axit uric cao và suy thận mạn. Thế nhưng người ta chưa thấy bệnh gút trong thận như trường hợp này. Bệnh gút là bệnh chuyển hóa, đặc trưng bởi viêm khớp cấp tính hoặc mạn tính với lắng đọng các tinh thể urat monosodium trong khớp, xương, mô mềm và thận.

Ở bệnh nhân này, tinh thể lắng đọng thành những cục tophi trong thận, đặc biệt nhu mô thận - nơi đảm nhận chức năng lọc máu - nên dẫn đến suy thận nặng,” GS. Emmanuel cho biết.

Theo GS. Emmanuel, mô hình quản lý điều trị các biến chứng thận tại Viện Gút TP.HCM đã chứng minh được hiệu quả bước đầu giữa kết hợp thuốc hạ nồng đồ axit uric trong máu và nhiều phương pháp khác như y học truyền thống giúp tan  lắng đọng tinh thể trong thận của trường hợp trên, cải thiện chức năng thận, không phải đi đến con đường chạy thận và ghép thận.

Viện Gút: Mô hình chuyên sâu duy nhất và độc đáo trên thế giới

Chủ tịch Viện Gút, ông Nguyễn Đình Quang, đưa các chuyên gia Pháp thăm mô hình duy nhất và độc đáo trong quản lý ngoại trú, điều trị biến chứng của gút và các bệnh mạn tính

Ông Nguyễn Đình Quang, Chủ tịch Viện Gút, chia sẻ, mô hình điều trị của Viện Gút bước đầu ghi nhận có thể giúp phối hợp điều trị hiệu quả vòng xoắn bệnh lý  phức tạp của gút với các bệnh mạn tính liên quan kèm theo.

Hơn 10 ngàn bệnh nhân khi đến Phòng khám Đa khoa Viện Gút đã ở trong tình trạng biến chứng rất nặng với những vòng xoắn bệnh lý vô cùng phức tạp của gút và các bệnh mạn tính liên quan kèm theo như: suy tim mạn, suy thận mạn, tăng huyết áp, bệnh tiểu đường týp 2, rối loạn mỡ máu, suy tuyến thượng thận do lệ thuộc corticoid… Nhiều trường hợp có nguy cơ tử vong sớm.

Ông Nguyễn Đình Quang, Chủ tịch Viện Gút

Đây là trung tâm y tế duy nhất trên thế giới triển khai mô hình điều trị chuyên sâu dành cho bệnh nhân gút kèm theo các biến chứng nặng. Đó là nhận định của GS. Thomas Bardin, ĐH Paris 7 (Pháp), một chuyên gia nhiều kinh nghiệm của thế giới về bệnh gút. Từ tháng 7/2014 đến nay, ông đã đến Viện Gút (TP.HCM) khoảng 22 lần với gần 300 ngày làm việc trong vai trò Đồng Giám đốc Trung tâm Pháp - Việt Nghiên cứu bệnh Gút và bệnh mạn tính.

Theo một nghiên cứu thực hiện tại Viện Gút, 12% bệnh nhân có quan niệm sai lầm rằng hết đau là hết bệnh nên đã bỏ điều trị. Bản thân gút là một nguy cơ gây tử vong như các bệnh khớp khác, như viêm khớp dạng thấp.

GS. Thomas Bardin cho biết: “So với các bệnh mạn tính khác, bệnh nhân gút tuân thủ điều trị khá kém. Bệnh nhân gút Việt Nam, đặc biệt tại Viện Gút, rất nặng với nhiều biến chứng hầu như ít gặp ở các nước phát triển, nên chúng tôi đã tổ chức các hoạt động hợp tác quốc tế nghiên cứu về lĩnh vực này.

Trung tâm Pháp - Việt Nghiên cứu bệnh Gút và các bệnh mạn tính với Phòng khám Đa khoa Viện Gút là mô hình nghiên cứu và điều trị chuyên sâu bệnh gút độc đáo và duy nhất trên thế giới; vừa giúp tập trung nhân lực và phương tiện điều trị, vừa tạo cơ hội nghiên cứu khoa học.”

Cởi mở với y học truyền thống

Từ những chia sẻ của mình, GS. Thomas Bardin cho biết, ông cùng các đồng nghiệp Pháp và Việt Nam đã thực hiện một dự án nghiên cứu sâu về diễn tiến điều trị bệnh gút với các biến chứng nặng có vòng xoắn bệnh lý phức tạp trên 100 bệnh nhân của Viện Gút, TP.HCM.

Tất cả bệnh nhân đến Viện Gút đều được áp dụng khuyến nghị của Liên đoàn Chống các bệnh Thấp khớp châu Âu (EULAR) và Hội Thấp khớp học Mỹ (ACR) về điều trị hạ nồng độ acid uric máu.

Các hoạt động khám và điều trị người bệnh tại Viện Gút

Các bệnh nhân được chọn có độ tuổi trung bình là 47 tuổi, thời gian trung bình bị bệnh gút là 10 năm; với nhiều biến chứng nặng như tophi, tăng huyết áp, đái tháo đường týp 2, rối loạn lipid máu, bệnh mạch vành, suy tuyến thượng thận do lệ thuộc corticoid. Tất cả được theo dõi trong thời gian 12 tháng với khởi đầu allopurinol (ALLO).

Kết quả điều trị trên 100 bệnh nhân này vô cùng ấn tượng so với những gì có thể đọc được trong y văn thế giới. Sau 1 năm điều trị hầu như không còn bệnh nhân nào phải dùng thuốc chống viêm giảm đau. Trong khi, các thử nghiệm thuốc mới điều trị gút thường phải mất 4 - 5 năm mới đạt được kết quả này. Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân trong nhóm nghiên cứu được cải thiện đáng kể. Phần lớn bệnh nhân tuân thủ điều trị đã phục hồi tốt các khớp ở tay chân, cải thiện chức năng vận động như cầm nắm và đi lại. Trong quá trình điều trị, nhiều bệnh nhân đã bỏ rượu bia.

Nghiên cứu này đã được công bố tại Hội nghị Thường niên Hội Thấp khớp học Hoa Kỳ và Hội Thấp khớp học Pháp vào tháng 11 và tháng 12/2017.

“Điều thú vị nhất mà tôi nhận thấy qua nghiên cứu này là bệnh nhân tuân thủ điều trị tới 70%, tốt hơn rất nhiều so với các nước khác, thậm chí là ở các nước phát triển. Có lẽ, sự kết hợp giữa y học truyền thống và các phương pháp điều trị khác của y học hiện đại đã giúp bệnh nhân Việt Nam theo đuổi điều trị tốt hơn suốt một thời gian dài,” GS. Thomas nói.

Ông cho rằng chúng ta cần “cởi mở hơn y học truyền thống vì các loại thảo dược có thể giúp giảm viêm, thay thế cortisol (corticoid) nhưng chưa giảm nồng độ axit uric và giảm các cục tophi. Do đó, Phòng khám Đa khoa Viện Gút và Trung tâm Pháp - Việt Nghiên cứu bệnh Gút và các bệnh mạn tính, đã kết hợp thêm các phương pháp của y học hiện đại theo khuyến nghị EULAR như tập trung thuốc hạ axit uric, phẫu thuật đối với tophi phức tạp trong chỉ định điều trị.”

Bên cạnh đó, mỗi bệnh nhân có một cuốn sổ tự chấm mức độ đau và theo dõi dùng thuốc. Qua đó, cơ sở y tế như Phòng khám Đa khoa Viện Gút đã khuyến nghị bệnh nhân tuân thủ điều trị.

Ngày 22/11/2018, tại TP.HCM, Viện Gút phối hợp với ĐH Paris 7 (Pháp) tổ chức hội thảo khoa học “Mô hình quản lý điều trị ngoại trú biến chứng của bệnh gút và một số bệnh mạn tính thường gặp”, với nhiều chuyên gia về các lĩnh vực như: cơ xương khớp, tim mạch, thận tiết niệu, nội tiết chuyển hoá, tiêu hoá gan mật của Pháp và Việt Nam.

Báo Sức khoẻ Đời sống là đơn vị bảo trợ thông tin cho hội thảo “Mô hình quản lý điều trị ngoại trú biến chứng của bệnh gút và một số bệnh mạn tính thường gặp” do Viện Gút tổ chức ngày 22/11/2018

Trao đổi trong hội thảo, các chuyên gia còn cho rằng bên cạnh mô hình điều trị ngoại trú các biến chứng từ gút và các bệnh mạn tính khác như các chuyên gia đã chia sẻ, các bác sĩ còn phải đưa ra những khuyến cáo đối với bệnh nhân gút như vận động, thay đổi lối sống, chế độ dinh dưỡng…

Hội thảo đánh giá những kết quả nghiên cứu đã đạt được và bàn về việc hoàn thiện mô hình điều trị này để có thể chia xẻ đến các trung tâm y tế khác trong nước cũng như thế giới nhằm giúp điều trị hiệu quả biến chứng của bệnh gút và các bệnh mạn tính kèm theo.

Phòng khám Đa khoa Viện Gút được cấp phép hoạt động từ năm 2008. Từ đó đến nay, hơn 40 ngàn bệnh nhân tìm đến phòng khám để điều trị bệnh gút. Trong số đó, khoảng 20% bệnh nhân bị bệnh gút đơn thuần; hơn 80% còn lại ngoài bệnh gút còn kèm theo nhiều bệnh mạn tính khác.

Từ năm 2011, Viện Gút (TP.HCM) với 2 thành viên là Phòng khám Đa khoa Viện Gút cùng Trung tâm Pháp - Việt Nghiên cứu bệnh Gút và bệnh mạn tính đã chọn phát triển mô hình quản lý điều trị ngoại trú biến chứng bệnh gút và các bệnh mạn tính đi kèm. Nhờ đó, mỗi năm Viện Gút điều trị thành công cho gần 1000 bệnh nhân khỏi nguy cơ tử vong sớm do biến chứng nặng. Hiện nay, Viện Gút có từ 2000 - 4000 ca bệnh gút khám mới mỗi năm.